Położenie wojsk polskich pod Modlinem 25 kwietnia 1809 roku.

 

Archiwum Główne Akt Dawnych, syg. 523-03

http://agadd2.home.net.pl/metrykalia/402/album/523-3/index.html
 

 

 

Wygląd fortyfikacji modlińskich w 1809 r.

Widoczny narys ziemny pięciobastionowy, w kierunku północnym przed kurtyną między II a III bastionem wysunięty rawelin. Na wschód od obwałowania ciągłego widoczny zarys dzieła koronowego tzw. "C” lub Korony Modlińskiej. W środku twierdzy widać zabudowania (zasadniczo drewniane). Na wyspie gdzie dzisiaj stoją ruiny spichlerza rodzaj obwarowań, to samo na wschód od wyspy. Wyspa połączona dwoma mostami przerzuconymi: przez Narew i przez odnogę Wisły dochodzącą wcześniej do Narwi. Na brzegu kazuńskim nie ma jeszcze żadnych fortyfikacji.

Plan przedstawia rozmieszczenie wojsk polskich w kwietniu 1809 r. (po bitwie pod Raszynem). Na wschód od twierdzy na dzisiejszej "Górce" - czyli na Starym Modlinie, w rejonie jak dzisiejsze ulice Kopernika i Staszica stacjonowały 1, 2, 3, 4, 6 i 12 pułki piechoty; na wschód od nich 1, 2, 3 pułki jazdy. W rejonie Nowego Dworu jak dzisiejszy ogród kościelny i po drugiej stronie al. I. Paderewskiego stacjonowała także jazda. Między wałami twierdzy i korony modlińskiej rozmieszczona była artyleria. Wewnątrz twierdzy w pięciu bastionach i przy kurtynach między tymi bastionami rozmieszczone były bataliony piechoty. W środku twierdzy (jak dzisiejszy plac defilad) rozmieszczony był regiment (pułk) gwardii. Na zachód od Nowego Dworu między Narwią a Wisła stacjonowały baterie artylerii. Na brzegu modlińskim w rejonie utraty rozmieszczone były pododdziały jazdy. Na terenach lewego brzegu Wisły pojawiały się oddziały jazdy austriackiej. Nad starorzeczem Narwi istnieje kilka domów "Village de Modlin” - wsi Modlin. Na lewym brzegu Wisły istniała już "Hollanderie Deutsch Kasan" - kolonia Kazuń Niemiecki. W obszarze Nowego Dworu czytelne: Wielki Rynek z kościołem w południowej pierzei a w północnej ratusz. Na zachód od kościoła ul. Kościelna (obecna ul. Warszawska) i na północ od niej równoległa ul. Zakroczymska. Pomiędzy nimi dwa kwartały zabudowań. Widoczne są także dwa wiatraki. 

- Ryszard Gołąb, Ilustrowana monografia miasta Nowego Dworu Mazowieckiego z historią Twierdzy Modlin, 2006.

 

 

 

POSTĘPY BUDOWNICTWA W NOWYM DWORZE MAZOWIECKIM